Chatbotlarla konuşurken “lütfen” ya da “teşekkürler” demek kulağa zararsız hatta şirin gelebilir. Üstelik birçok kişi, yapay zekayla da olsa kibar konuşmayı alışkanlık haline getirmiş durumda. Lakin bu küçük sözler, teknoloji devlerine hiç de küçük olmayan bir fatura çıkarıyor. Bilhassa ChatGPT üzere ağır süreç gücü gerektiren modellerde, nazik sözler önemli bir güç maliyetine yol açabiliyor. Durum o denli bir noktaya gelmiş ki yalnızca bu kibar sözler OpenAI’ın kasasından milyonlarca doları çekip götürüyor olabilir. Sebebi ne? Bir arada bakalım…
Aslında her bir sözün yazılması ya da işlenmesi, yapay zekanın devasa sunucularında önemli bir süreç gücü manasına geliyor.
CEO Sam Altman’ın yaptığı bir açıklamaya nazaran, kullanıcıların sohbet sırasında “lütfen” ve “teşekkür ederim” üzere nazik tabirler kullanması bile OpenAI’a milyonlarca dolarlık elektrik masrafı olarak geri dönüyor. Üstelik bu yalnızca ferdî kullanıcıların uygun niyetiyle sonlu değil; yapılan bir araştırma, Z jenerasyonunun %69’unun ChatGPT ile konuşurken kibar sözler kullandığını ortaya koyuyor.
İşin güç boyutu da hayli çarpıcı.
Goldman Sachs’ın yayımladığı bir rapora nazaran, sıradan bir Google araması sadece 0.3 watt-saat güç harcarken, ChatGPT’ye yapılan bir sorgu tam 2.9 watt-saat güç tüketiyor. Bu fark, birkaç cümlelik bir bildiride bile toplamda devasa bir güç sarfiyatına yol açıyor.
Üstelik yalnızca süreç gücünün maliyeti değil; sunucuların soğutulması için kullanılan su ölçüsü da önemli boyutlarda. Microsoft’un sürdürülebilirlik raporunda yer alan bilgilere nazaran, bilgi merkezlerinin harcadığı su ölçüsü milyonlarca galonu buluyor. Google ise global su krizinin yaklaştığını vurguluyor ve 2030 prestijiyle tatlı su talebinin arzı %40 oranında aşacağını belirtiyor.
E âlâ lakin bize ChatGPT’ye karşı nazik olmamız söylenmemiş miydi?
Bu noktada enteresan bir ikilem ortaya çıkıyor. Bir yandan güç ve çevresel tesirler nedeniyle bu çeşit sözlerin azaltılması gerektiği konuşulurken, öteki yandan bu kibar davranış biçimi aslında şirketlerin hedeflediği “insana benzer” yapay zeka fikrine de hizmet ediyor. OpenAI CEO’su Altman, bu maliyetli nezaketin aslında “iyi harcanmış bir para” olduğunu söylüyor olabilir zira şirketin uzun vadeli maksadı, insan üzere karşılık veren ve insan üzere bağlantı kuran bir yapay zeka geliştirmek.
Hedef doğrultusunda, kullanıcıların ChatGPT ile doğal ve beşere benzeyen bir halde etkileşime geçmesi değerli kabul ediliyor. Öte yandan birtakım uzmanlar, çocukların Alexa üzere yapay zekalara kaba davranmayı öğrenmesinin, onların beşerlerle olan toplumsal bağlantılarını de olumsuz etkileyebileceğini düşünüyor. Bu bahis şimdilik bir tartışma sorunu lakin bir gerçek var ki o da nazikliğimizi birtakım durumlarda kenara bırakmamız gerektiği. Zira harcanan güç ölçüsü inanılmaz…
