Kedi sahiplerinin birçoğu, zelzele olmadan evvel kedilerinin mecnun üzere sağa sola koştuğunu kesinlikle fark etmiştir. Bu tıp imgeler beşere ister istemez ‘Acaba kediler sarsıntısı evvelce hissedebiliyor mu?’ sorusunu düşündürüyor. Bahis hakkında bir sürü efsane var fakat bilimsel tarafı biraz daha karmaşık. Nitekim bu sempatik canlılar, tabiatın sinyallerini bizden evvel mi alıyor yoksa biz mi her garip davranışlarına mana yüklüyoruz? Haydi, kimin haklı olduğunu birlikte öğrenelim.
Kaynak 1, Kaynak 2
Kedilerin sarsıntısı evvelce hissedip hissedemeyeceği konusu bilim topluluğunda epeyce tartışmalı.
Bazı araştırmalar bu fikri desteklerken, kimileri ise büsbütün karşı çıkıyor. Kedilerin sarsıntıdan çabucak evvel apansız saklanmaya başlamaları ya da çılgın üzere koşturmalarıyla ilgili çok sayıda görüntü ve kullanıcı yorumu var. İşin değişik yanı, bu davranışların tam da sarsıntı öncesi yaşanması. 1900 yılında Alman bilim insanı Helmut Tributsch, kedilerin yer kabuğundaki hareketlilik sonucu ortaya çıkan iyonları algılayabildiğini öne sürmüştü.
Bu fikir elbette pek çok kişi için hala bir teori. Daha yakın tarihte, Amerikalı jeolog Jim Berkland, gazete ilanlarından yola çıkarak iki Kaliforniya sarsıntısını hakikat varsayım ettiğini sav etmişti. Hatta İtalya’da devam eden diğer bir çalışma, kimi hayvanların sarsıntı öncesi sismik hareketleri algılayabileceğini ileri sürüyor.
Seismological Society of America üzere otoriteler ise tüm bu örneklerin sadece “tesadüfi” olduğunu savunuyor.
Onlara nazaran kediler; bazen garip davranır, bazen de zelzele olur. Bu iki olayın tıpkı vakte denk gelmesi, bilimsel olarak bir irtibat olduğu manasına gelmiyor. Ayrıyeten araştırmalar kedilerin bu davranışları ne kadar mühlet evvelden gösterdiği ya da zelzelenin merkez üssüne ne kadar uzaklıkta oldukları üzere mevzularda dengeli bir bilgi sunamıyor.
Özetle, ortada sabit bir örüntü yok. Üstelik, olağandışı davranış tarifi da hayli belgisiz zira kediler aslında sık sık bu türlü davranıyor. Bilim topluluğu tekrar edilebilir ve ölçülebilir ispatlar olmadan bu usul argümanları kabul etmiyor.
Yine de kimi özellikleri bu teoriye dayanak veriyor olabilir.
Kediler insanlara kıyasla çok daha geniş bir işitme aralığına sahip. 64.000 Hz’e kadar duyabiliyorlar ki bu, yer altındaki küçük titreşimleri fark etmeleri için kâfi olabilir. Tıpkı vakitte patilerindeki hudut uçları ve hassas bıyıkları sayesinde en küçük titreşimleri, hava akımlarındaki değişimleri bile algılayabiliyorlar. Bu yetenekleri onların istikrarlı yürüyüşünden kaçmalarına kadar her davranışta tesirli.
Hal bu türlü olunca, zelzeleden evvel oluşabilecek en küçük yer hareketlerini ya da değişiklikleri fark etmeleri de çok da mantıksız görünmüyor. Tahminen de bazen yaşadıkları ani panikler, bizim bile fark edemediğimiz titreşimlerden kaynaklanıyor. Bazı bilim insanları onların manyetik alan değişimlerine ya da minik yer hareketlerine karşı çok hassas olduklarını düşünüyor. Her ne kadar bilim, şimdi bu bahiste net bir sonuca ulaşamasa da birçok kedi sahibinin ‘O garip davrandıktan sonra sarsıntı oldu’ demesi, insanları bu bahiste inandırıyor.
