Formula 1, yıllardır erkek hükümran bir alan olarak biliniyor. Bayan şoförlerin bu spora girişi daima hudutlu kaldı. Bunun temelinde sırf fizikî değil, toplumsal ve yapısal mahzurlar de var. Bayanlara küçük yaşta gereğince fırsat verilmemesi bu sorunu büyütüyor. Lakin son yıllarda bu durum yavaş yavaş değişmeye başladı. Gelin sebepleri irdeleyelim…
Kaynak 1, Kaynak 2
Aslında bayanların Formula 1’de müsabakasına mahzur olan hiçbir kural yok.
Tarih boyunca birkaç bayan şoför idman çeşitlerine katıldı ve pistte yer aldı. Bunlardan biri olan Susie Wolff, 2014 Almanya Grand Prix’sinde idman seansına çıkarak 1992’den bu yana bunu başaran birinci bayan olmuştu.
Ancak ne o ne de öbür bayan şoförler, resmi yarışlarda tam vakitli olarak start alabilmiş değil. Bunun sebebi yalnızca fizikî değil; Formula 1’e giden yolun zorluğu, erken yaşta başlayan eğitim süreçleri ve sistemsel yetersizlikler de tesirli oluyor.
Formula 1 pilotları genelde 5-6 yaşlarında karting ile mesleklerine başlıyor.
Ancak tarih boyunca çok az sayıda genç kız, bu yaşlarda bu tıp sporlara yönlendirildi. Toplumun erkekleri pistlere, kızları ise tribünlere yönlendiren bakışı, bayan sportmenlerin yolunu daha baştan kapatmış durumda.
Ayrıca bayan rol modellerin eksikliği ve gereğince medya görünürlüğü olmaması da bu ilginin azalmasına yol açtı. Bugün bile Amerika’da yapılan bir araştırmaya nazaran, bayanların yalnızca %3’ü Formula 1’i yakından takip ediyor.
Formula 1’e giden yolda yalnızca yetenek değil, büyük bütçeler de gerekiyor.
Birçok bayan şoför, sponsorluk eksikliği yüzünden mesleğini sürdüremiyor. 2021’de F4’te yarışan tek bayan şoför Abbi Pulling’in dönem sonunda sporu bırakmasının da nedeni buydu. Bayan şoförler zati az sayıda olduğu için istatistiksel olarak üst kademelere ulaşmaları da çok daha sıkıntı hale geliyor. Yani bu sporda bayan yok zira maniler çok fazla, takviye ise hala çok yetersiz.
Son yıllarda W Series üzere bayanlara özel seriler bu alanda fark yaratmaya başladı. Formula 1 idaresi, bayan atletlere daha fazla alan açmak için teşebbüslerde bulunuyor. Ayrıyeten Susie Wolff üzere isimler de etkin olarak bayanların motor sporlarındaki temsilini artırmak için çalışıyor.
