TBMM Dijital Mecralar Kurulu Başkanı Hüseyin Yayman, aile konusunda yaptığı çıkış ile dikkatleri üzerine çekti. AKP’li Yayman, ‘Fikir ve Sanat Yapıtları Kanunu’nda haberin bir telif konusu haline getirilmesini ve bu bağlamda kullanılmaya bağlı olarak bir fiyat ödenmesini talep etmekteyiz’ dedi.
Toplantıda konuşan Google Kamu Alakaları ve Siyasetleri Direktörü Tolga Sobacı ise ”Türkiye’ye özel bir engelleme ya da trafik çöküşü durumu kelam konusu değil. Şayet biz siyasi bir taraf seçmiş olsak kendi ayağımıza sıkmak demektir’ dedi.
TBMM Dijital Mecralar Komitesi, Google yetkililerini dinlemek üzere toplandı.
AK Parti Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman başkanlığında toplanan kurulda, Google yetkilileri de hazır bulundu.
Toplantıya, Google Kamu Bağları ve Siyasetleri Direktörü Tolga Sobacı, Google Kamu Alakaları ve Siyasetleri Müdürü Duygu Yücesoy, Google İspanya’dan Helena Martins, Google’ın algoritmalarını yazan Johannes Matthias Mueller Google Fransa, Orta Doğu ve Afirka’dan Sorumlu Haber İştirakleri Direktörü Faten Dubarry Bouhaouala, Google Kamy Ortaklıları Yöneticisi Başak Yeşil ile Google Avukatları Gönenç Gürkaynak ile Ceren Yıldız Özgökçem katıldı.
AKP Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman, ‘aile, birey, bayan ve çocuğun korunması’ konusunun iktidar ve muhalefetin kırmızı çizgisi olduğunu vurgulayarak, ”Dijital mecranın, yapay zeka, yazılım ve öbür imkanlarla insanların kendini tabir etmeleri bakımından ele alınması gerektiğini düşünüyorum. Şayet toplumu korumak, aileyi korumak yasakçılıksa, evet biz de yasakçıyız. Lakin şu hususu lisana getirmek istiyorum. Her şeyin dijitalleştiği, siyasetin, iktisadın, eğitimin, ticaretin, sanatın, kültürün, topyekun hayatın dijitalleştiği bir dünyada, ekosistemde, biz de Türkiye’de komite olarak kurulduğumuz günden beri bir hukukî, yönetimsel bir çerçeve çıkartıp bunun üzerinden ilerlemek istiyoruz’ dedi.
AKP’li Yayman, bugün kurulda ağırladıkları Google temsilcilerinden algoritma değişikliklerine ait şeffaf, açık, anlaşılabilir ve ikna edici karşılıklar beklediklerinin altını çizdi.
‘Dijital mecraların insanların fikirlerini, kanılarını, kendi tezlerini lisana getirmesi bakımından bir imkan sunması seçeneğine karşı maalesef bir kötülük yuvasına, bir dijital çöplüğe dönüştüğünü mütalaa etmekteyiz. Bilhassa dezenformasyon, yalan haber ve mevzuyu bağlamından saptırmanın ve manipülasyonun yapılmasını asla hakikat bulmuyoruz’ diyen Yayman kelamlarına şöyle devam etti:
‘Fikir ve Sanat Yapıtları Kanunu’nda haberin bir telif konusu haline getirilmesini ve bu bağlamda kullanılmaya bağlı olarak bir fiyat ödenmesini talep etmekteyiz. Zira burada gerçek habercilikle, gerçek gazetecilikle, objektif habercilikle, kamu faydasını gözeten habercilikle, etkileşim almak isteyen ve bunun için de her türlü ‘sakilliği’ yapan bir anlayışın müsabakasının imkanının olmadığını düşünüyorum. Aslında yazılı ve görsel medyanın dijitalleşme karşısında mevzi kaybetmesiyle bir arada bu dijital telifte yaşanan irrasyonel gelişmeler, süreci daha fazla zora sokmaktadır.”
CHP Milletvekili Tuncay Özkan, “Rekabet Kurumu Google’ın karını denetlesin” dedi. Google algoritmalarını yazan Google Arama İlişkileri lideri John Mueller şunları söyledi:
‘Güncelleme yaptığımız vakit daha global bir güncelleme yapıyoruz. Kaliteyle ilgili güncellemeye bakıldığında buradaki kullanıcıya verdiğimiz bir e-kitabımız var. Bu 180 sayfalık bir kılavuz. Şeffaflık konusuna nasıl baktığımızı bu kılavuzda açıklıyoruz. Bu kılavuzda da güncellemeler yapıyoruz. Bunları net bir biçimde yazıyoruz değişiklikler yaptığımızda. Web kullanıcılarının değişiklikleri anlamasını istiyoruz. Bu kılavuzda kalite bir dizi faktör üzerinden açıklanıyor. Burada bedellendirilen uzmanlık, tecrübe , yetkinlik ve güvenilirlik üzerinden değerlendirmesini istiyoruz. Yakın geçmişte yaptığımız değişiklik, yapay bir formda üretilen içeriğin değerlendirmesi konusunda değişiklik.
Dünya çapında 10 bin kalite değerlendiricisi var bunlardan kimileri Türkiye için çalışıyor. Bu değerlendirmeler çekirdekte yaptığımız güncellemeleri de etkiliyor. Söz üzerinde kıymetlendirme değil sayfa bazlı güvenilirlik manasında bir değerlendirmeden bahsediyoruz. Bu kalite güncellemeleri web sitelerinde değerli dalgalananlara yol açabiliyor. Bu çekirdek güncellemeleri kullanıcıların tecrübe kalitelerini yükseltme hedefli. Yani kimi kullanıcıları baz alarak yapmıyoruz. Alışılmış ki bu güncellemelerdeki sıralamalara baktığımızda dinamik olarak işliyor. İçeriklerin ne oranda etkilendiği de denetleniyor. Burada aslında yayıncılardan gelen geri bildirimleri tertipli olarak karşılamaya çalışıyoruz. Benim trafiğim düştü diyen kullanıcının yaşadığı sorunu bulmaya çalışıyoruz. Bu çekirdek güncellemelerden ortaya çıkan dalgalanmaların akabinde eski hale gelmesi beklentisinde değiliz, eski noktaya gelmeyebiliyor.’
Takvim’den Fatma Gül’ün haberine nazaran, Algoritma değişikliğinden sonra trafiklerde yaşanan dalgalanmanın doğal bir süreç olduğunu lisana getiren Google Kamu Bağları ve Siyasetleri Direktörü Tolga Sobacı,
‘Algoritma denen yapı bir yıl içerisinde 5 bine yakın müdahale görmüş. Bu eserleri daima geliştiriyoruz. Testleri bağımsız şirketlere denetletiyoruz. Bu dinamik ortamda web sitesi üreticilerinin de kendilerini güncellemesi gerekiyor. Biz birçok alanda yayıncılara takviye veriyoruz. Google’dan daha fazla yatırım yapan yok. Haber ekosistemindeki kaliteyi artırmak gerekirse büyüklerle rekabet edebilmesi için fırsatlar sunuyoruz. Ben bunun çok manalı dayanak olduğunu düşünüyorum. Gelirlerini artırmasına yönelik eser ve eğitimler de var. Bizim iş yapış biçimimize büsbütün ters. Siyasi olarak bir hiçbir fikrimiz algımız yok. Algoritma değişikliklerinden sonra trafiklerin dalgalanması doğal bir süreç. Milyarlarca şahsa ulaşan bir eser. Bütün dünya için geliştiriliyor. Türkiye’ye özel bir engelleme ya da trafik çöküşü durumu kelam konusu değil. Şayet biz siyasi bir taraf seçmiş olsak kendi ayağımıza sıkmak demektir’ dedi.
Değişikliğe ait konuşan Google Arama İlişkileri Lideri ve Google Arama Sözcüsü John Mueller ise şunları söyledi:
‘Özellikle herkes için her yerde kıymetli bilgileri bir ortaya getirmek için tasarlanmış. Sistemlerimiz otomatik olarak çalışıyor ve trilyonlarca bilgi akıyor. Dizilim akışı epeyce ağır. Münasebetiyle rastgele bir biçimde eserlerimizin yapısına ziyan vermemek yaptığımız işin tabiatına uygun olarak yaptığımız işe de ziyan verecektir. Sistemli bir biçimde güncellemeler yapıyoruz. Maksadımız bu çerçevede web içerisindeki değişiklere ahenk sağlamak ve kullanıcılara en âlâ randımanı sağlamak. Kimi yaptığımız güncellemeler daha teknik. Kimi haber makalelerinin daha süratli bulunmasına yönelik. Amacımız bu güncellemelerle tüm ülkelerde daha güzel bir tecrübe sunmasını sağlamak.
Web’in ne kadar devasa olduğunu düşündüğümüzde bu bizim için çok kritik. Search ile ilgili daha büyük bir güncelleme yaptığımızda bunu halkla paylaşıyoruz. Bilhassa bir yayıncı bir değişiklik yapınca daha yeterli bulunabilecekse bunların dökümanlarını paylaşıyoruz. Bu güncelleme bilgileri global bir formda paylaşılıyor. Yapılan güncellemeler çok değişik formatlarda değişebiliyor. Kıymetli güncellemeler yapıldığında bunlar yayına yansımadan evvel denetimleri sağlanıyor. Genel olarak güncellemelerimizin gayesi tüm ülkelerde uygunlaştırma sağlamak.
Google Seach içerisinde sunulan hizmetler hayli kompres. Bir not olarak şunu da söyleyelim Search için yapılan güncelleme Keşfet için de yapılıyor. Şayet kullanıcı spora ya da sinemalara ilgi duyuyorsa ona nazaran içerik gösteriliyor. Şahsileştirilmiş bir yapısı olması itibariyle Discover üzerinden, keşfet Google keşfet üzerinden yapılan açıklamalar vakit içerisinde farklı vakitlerde çok farklı tıklama gösterebiliyor.
Değerlendirme sürecinden geçirildiğini söylemiştim. Burada şu akla geliyor. Eser içerisinde uzun bir mühlet birebir vakitte bu yapılan güncellemeler bir test ediliyor. Bir değerlendirmeye tabi tutuluyor.
Burada ekranda görmüş olduğunuz sayılar 2023 yılına ilişkin ama yıllar içerisinde aşağı üst emsal sayılar gidiyor. Hasebiyle 2024 yılının sayılarını da benzeri olmasını bekliyorum. Türkiye de dahil olmak üzere dünyanın farklı yerlerinde bulunan arama kalite değerlendiricileri dediğimiz bağımsız bir küme ile çalışıyoruz. Bu değerlendirmeleri onlarla yürütüyoruz.
Burada amaç yapılan kıymetlendirme çerçevesinde yaptığımız güncellemelerin hangilerinin araştırma sonuçlarıyla alakalı tesirli sonuç verdiğini gösterdi görmek, hangilerinin de biraz daha geliştirmeye muhtaçlık duyduğunu görmek. Örnek vermek gerekirse birlikte çalışma yaptığımız bu kıymetlendirici, kıymetlendirme uzmanları Search Results arama sonuçları sayfasına baktıklarında birini güncellemelerin yapıldığı haliyle, birini de güncellemelerin yapılmadığı haliyle karşılaştırıp değerlendiriyorlar ve hangisinin daha uygun, hangisinin daha yeterli olduğuna dair bizlere bilgi bildiriyorlar.
16 bin 871 canlı trafik deneyinin 4 bin 781’i hayata geçirildi. Elimizdeki bilgiler uygulama sürecinin işleyen bir süreç olduğunu gösteriyor. Olağan kullanıcı beklentileri değişiyor Web kendi içerisinde de daima değişen bir araç. Bu güncellemeler ortasında çekirdek güncellemeler de dahil. Çekirdek güncellemeler daha büyük güncellemeler. Bunlar yürürlüğe konulunca web sitelerinde daha büyük değişiklikler ortaya çıkabiliyor. Anladığım kadarıyla bu güncellemelerin siteleri nasıl etkilediğiyle ilgileniyor. Sistemlerimizde güzelleştirme yaptığımızda bir maksat site güncellemesi olmuyor. Rastgele bir formda bir siyasi ideolojiyi desteklemek ya da tam aykırısı formda bir yaptırım yapmak kelam konusu değil.”
