Bazen köpeğiniz havladığında “Acaba ne demek istedi?” diye düşündüğünüz oluyor mu? Ya da kediniz miyavladığında bir şey mi anlatmaya çalıştı diye merak ediyor musunuz? Aslında bu soruların karşılığı çok uzak olmayabilir. Zira Çin merkezli teknoloji devi Baidu, hayli tezli bir sistemin patentini aldı. Şimdilik araştırma basamağında olsa da proje ziyadesiyle dikkat çekiyor.
Kaynak 1, Kaynak 2
Kedi miyavladı, köpek havladı… Pekala ya biz anlayabilirsek?
Evcil hayvan sahiplerinin yıllardır kurduğu o klasik hayal, Baidu’nun patent müracaatıyla bir adım daha gerçeğe yaklaşmış olabilir. Çin Ulusal Fikri Mülkiyet İdaresi’ne yapılan müracaata nazaran sistem; hayvanların çıkardığı sesleri, davranışlarını ve fizyolojik yansılarını toplayarak tahlil ediyor.
Toplanan datalar, güçlü bir yapay zeka sistemiyle işleniyor ve hayvanın duygusal durumu ile ne anlatmak istediğine dair manalı çıktılar oluşturuluyor. Elbette bu sistemin emeli kedinin size ‘Bugün biraz keyifsizim’ demesini sağlamak değil ancak örneğin aç, huzursuz ya da oyun oynamak istiyor mu bunu anlamayı mümkün kılabilir.
Henüz geliştirmenin erken basamağında olan bu sistemin, hayvanlarla tam manasıyla konuşmamızı sağlayacağı söylenemez.
Onların temel gereksinimlerini, ruh hallerini ya da dikkat çekmek istedikleri şeyleri daha net anlamak mümkün olabilir. Aslında Baidu da bu teknolojiyi ‘türler ortası bağlantının doğruluğunu ve verimliliğini artırmak’ gayesiyle geliştirdiğini belirtiyor. Karşıt tarafta irtibat kurmak yani insanların da hayvanlara karşılık verebilmesi şimdi sistemin kapsamına dahil değil.
Daha evvel hayvan bağlantısı konusunda birçok değişik deneme yapıldı. Örneğin birtakım köpeklerin üzerine basarak sözler söylemesini sağlayan sesli düğme sistemleri YouTube’da viral olmuştu. Bu sistemlerde köpekler ‘oyun zamanı’ ya da ‘yemek istiyorum’ üzere kısa talepler oluşturabiliyordu.
Ancak eleştirmenler, köpeklerin bu düğmelere hakikaten şuurlu bir halde mi bastığı, yoksa yalnızca ödül beklentisiyle mi hareket ettikleri konusunda hala kuşkulu. Öbür yandan, köpeklerin lisanları ayırt edebildiğini gösteren araştırmalar da mevcut. 2022’de Macaristan’da yapılan bir çalışmada, köpeklerin beyin aktivitelerinin tanıdık lisanlarda farklılaştığı gözlemlenmişti.
Hayvanların irtibatını çözmeye yönelik bu teşebbüsler yalnızca evcil dostlarımızla hudutlu değil.
Project CETI üzere milletlerarası araştırma takımları, yapay zeka takviyeli tahlillerle ispermeçet balinalarının bağlantı sistemini incelemeye başladı bile. Elde edilen bilgiler, balinaların adeta kendilerine has fonetik alfabe ile anlaştıklarını gösteriyor.
Baidu’nun projesi de bu cins çalışmalarla paralel ilerliyor ve gelecekte farklı hayvan çeşitleriyle daha derin bağlar kurmamıza imkan tanıyabilir.
